رابطه زندگى مادّى با مسائل اخلاقى در روایات اسلامى

رابطه زندگى مادّى با مسائل اخلاقى در روایات اسلامى بازتاب گسترده اى دارد كه حاكى از تأثیر عمیق صفات اخلاقى در زندگى فردى و اجتماعى انسانها است كه در این پست به قسمتى از این احادیث پرمعنى اشاره مى كنیم:

1 ـ در حدیثى از امیرمؤمنان على(علیه السلام) مى خوانیم: فى سِعَةِ الاَْخْلاقِ كُنُوزُ الاَْرْزاقِ; گنجهاى روزیها، در اخلاق خوب و گسترده، نهفته شده است!»(1)

2 ـ در حدیث دیگر از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: حُسْنُ الْخُلْقِ یَزیدُ فِى الرِّزْقِ;

حسن خلق، روزى را زیاد مى كند!»(2)

3 ـ در حدیث دیگرى از على(علیه السلام) درباره تأثیر حسن اخلاق در جلب و جذب مردم به استحكام رابطه دوستى در میان آنها چنین آمده است:

مَنْ حَسُنَ خُلْقُهُ كَثُرَ مُحِبُّوهُ وَآنَسَتِ النُّفُوسُ بِهِ; كسى كه اخلاقش نیكو باشد، دوستانش فراوان مى شوند و مردم به او انس مى گیرند.»(3)

4 ـ باز در حدیث دیگرى از امام ششم، امام صادق(علیه السلام) این معنى با صراحت بیشترى آمده، مى فرماید:

اِنَّ الْبِرَّ وَحُسْنَ الْخُلْقِ یَعْمُرانِ الدِّیارِ وَیَزیدانِ فِى الاَْعْمارِ; نیكوكارى و حسن اخلاق، خانه ها (و شهرها) را آباد و عمرها را زیاد مى كند!»(4)

شك نیست كه عمران و آبادى در سایه اتّحاد و صمیمیّت و همكارى در میان قشرهاى جامعه به وجود مى آید، و آنچه باعث تحكیم این امور شود، از عوامل مهمّ عمران و آبادى خواهد بود.

طول عمر نیز مولود آرامش فكر و آسودگى خیال و جلوگیرى از فقر و همكارى و همبستگى اجتماعى است و این امور در سایه اخلاق به دست مى آید.

5 ـ در همین رابطه، در حدیثى از پیامبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) آمده است كه فرمود: حُسْنُ الْخُلْقِ یُثْبِتُ الْمَوَدَّةَ; اخلاق خوب پیوند محبّت و دوستى را محكم مى كند.»(5)

و نیز در احادیث متعدّدى درباره تأثیر سوء خلق در ایجاد نفرت اجتماعى و پراكندگى مردم، و تنگى معیشت و سلب آرامش و آسایش مطالب فراوانى آمده است; از جمله:

6 ـ در حدیثى از على(علیه السلام) مى خوانیم: مَنْ ساءَ خُلْقُهُ ضاقَ رِزْقُهُ; كسى كه اخلاقش بد باشد، روزى او تنگ مى شود!»(6)

7 ـ و نیز از همان حضرت آمده است كه فرمود: مَنْ ساءَ خُلْقُهُ اَعْوَزَهُ الصَّدیْقُ

وَالَرَّفیْقُ; كسى كه بد اخلاق باشد دوستان و رفیقان او پراكنده مى شوند و او را رها مى كنند»(7)

8 ـ باز از همان حضرت آمده است: سُوْءُ الْخُلْقِ نَكِدُ الْعَیْشِ وَعَذابُ النَّفْسِ; اخلاق بد موجب سختى و تنگى زندگى و ناراحتى روح و وجدان مى شود.»(8)

9 ـ از امیرمؤمنان على(علیه السلام) پرسیدند: مَنْ اَدْوَمُ النّاسِ غَمّاً; چه كسى غم و اندوهش از همه بیشتر است؟» قال(علیه السلام): اَسْوَئُهُمْ خُلْقاً! فرمود: كسى كه از همه اخلاقش بدتر است!»(9)

10 ـ و بالاخره در حدیثى مى خوانیم كه لقمان حكیم به فرزندش چنین نصیحت مى كرد: اِیّاكَ وَالضَّجْرَ وَسُوْءَ الْخُلْقِ وَقِلَّةَ الصَّبْرِ فَلایَسْتَقیمُ عَلى هذِهِ الْخِصالِ صاحِبٌ; از بى حوصلگى و سوء خلق و كم صبرى بپرهیز كه با داشتن این صفات بد، دوستى براى تو باقى نمى ماند!»(10)

پی نوشتها:

1. بحار، ج 75، ص 53.

2. بحار، ج 68، ص 396.

3. غررالحكم.

4. بحار، ج 68، ص 395.

5. بحار، ج 74، ص 148.

6. غررالحكم.

7. غررالحكم.

8. غررالحكم.

9. مستدرك الوسائل، ج 2، ص 338 (چاپ قدیم).

10. بحار، ج 10، ص 419.

منبع: كتاب اخلاق در قرآن

مدل سازی سه بعدی چه مزایایی دارد ؟ + دانلود مدل سه بعدی میدان آزادی

تعمیر درب اتوماتیک

اهمّیّت خواندن قرآن و آشنایى با آن